आर्थिक/कुटनीति

यसकारण सहकारीमा पैसा राख्न छाडे शहर बजारका व्यापारीहरूले

सञ्चार सन्देश २७ चैत २०७८, आइतवार

काठमाण्डौं ।बित्तीय कारोवार गर्ने सहकारीहरूले बजार प्रतिनिधि राखेर दैनिकी रूपमा पसल पसलमा गएर पैसा संकलन गर्ने गर्छ । केही महिना अघिसम्म दैनिक दुई लाख रकम संकलन गर्ने बजार प्रतिनिधिहरूलाई अहिले पन्ध्र हजार उठाउन पनि निकै धौधौ छ । शहर बजारका धेरै व्यापारीहरूले सहकारीमा पैसा राख्न छोड्दा उनीहरूले  दैनिक उठाउने गरेको रकम उल्लेखनीय रुपमा घटेको हो । 

मुलुकको आर्थिक संकट र तरलता बढेको थाहा पाइसकेका जनताको मनमा यस्ता सहकारीहरू कतिखेर बेपत्ता हुने हुन् मात्रै परेको छ । त्यसैले, उनीहरूले बचत गर्न छोडे बरु बचत गरेको रकम भटाभट निकाल्न थाले । बचतकर्ताको पैसा फिर्ता गर्न नसक्दा सहकारीमा पैसा निकाल्न आउनेहरुको पनि बढेको देखिन्छ ।   

सहकारीका कर्मचारीहरु सञ्चालक समितिका अध्यक्षलाई भेट्नुस् भनेर पन्छिछन् तर अध्यक्ष आफै पनि लुकीछिपी हिँडिरहेका छन् । सहकारीमा पटक पटक जाँदा पनि अध्यक्ष नभेटिएको र रित्तो हात फर्किनुपरेको बचतकर्ताहरू बताउँछन् ।   

सर्वसाधारणहरू पहिलेभन्दा अहिले धेरै चेतनशील भइसकेका छन् । सहकारीहरूले विश्वसनीयता कायम राख्न नसक्दा तिनीहरू डुब्ने अवस्थामा आइसकेका छन् । कतिपय सहकारीहरूले जनताको घर खेत खाइदिए । कतिपय बचतकर्ताको खाई नखाई जम्मा गरेको रकम नै लिएर भागे । सहकारीले दैनिक बजारबाट पैसा उठाउँछ । तर, पैसा राख्नेले जम्मा दैनिक दुई प्रतिशत व्याज पाउँछन् ।  

कर्जावालले धितो राखेर महँगो व्याजमा थोरै ऋण पाउँथे । धितोको भ्यालेसन गरेर जम्मा आधा रकम दिन्थे । यता, तीन प्रतिशत सेवा शुल्क, घुस र सेयर त छुट्टै छ । बचतकर्ताले व्याजका लागि महिना दिनसम्म कुर्नुपर्ने हुन्छ । तर, कर्जावालको त दिनगन्तीको हिसाब व्याज लिन्छ । यो त सरासर ठगी होइन र ?

महँगो व्याज तिर्न नसक्दा कतिले आत्महत्या गरे । धितो राखेर पैसा लिदाँँ पनि उनीहरूकै दबाबमा बस्नुपर्ने स्थिति छ । त्यसैगरी, सहकारीका सञ्चालकहरूले सरकार पनि डुबाएका छन् । सरकारले निश्चित क्षेत्रमा यति कर्जा प्रवाह गर्ने भनेतापनि उनीहरूले अटेर गरेका छन् । 

यता, जनतालाई पनि आफ्नो पैसा केमा लगानी गरिएको छ ? आफ्नो पैसाको दुरुपयोग भएका त छैन ? यसको अत्तोपत्तो छैन । तर, सहकारीहरू आफू कसरी छिटो धनी बन्ने रु कसरी बढी नाफा कमाउन सकिन्छ रु यस विषयमा मात्र केन्द्रित बनेको देखिन्छ ।   

पैसा राख्ने मान्छेहरू सामसुम भइसकेका छन् । बजारमा तरलता अभाव देखिएको छ । अहिले नेपालको हालत श्रीलंकाजस्तै हुन्छ भनेर अनुमान लगाइसकेका छन् । अर्थविद्हरूले समेत अर्थतन्त्रमा पहेँलो बत्ती बलिसकेको र बेलैमा सचेत हुन भनिसकेको छन् ।